Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2011'de başlatılan ve 7 yıl süren restorasyon çalışmaları tamamlanarak, bir müze haline getirilen Kilitbahir Kalesi, 18 Mart’ta yeniden ziyarete açıldı.
Restorasyonu tamamlanan Kilitbahir Kalesi, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş ile video konferans aracılığıyla bağlantı kuran Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete sunuldu. Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 103. Yılı etkinlikleri dolayısıyla bulunduğu Çanakkale’de Fatih Sultan Mehmet’in yaptırdığı restorasyonu tamamlanan Kilitbahir Kalesi ve Fatih Camii’nin açılışına katıldı. Kentteki programına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım ile birlikte 18 Mart Stadyumu’nda düzenlenen anma törenleriyle başlayan Bakan Numan Kurtulmuş, daha sonra Fatih Sultan Mehmet’in yaptırdığı restorasyonu tamamlanan Kilitbahir Kalesi ve Fatih Camii’nin açılışları için Gelibolu Yarımadası’na geçti.
Gelibolu'da 1915 Çanakkale Köprüsü ve Malkara-Çanakkale Otoyolu Kule Temel Betonu ile Kule Kazık Çakım Töreni'nden video konferans aracılığıyla açılış törenine katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, önce ekrandan Kilitbahir Kalesi’ni izledi. Ardından da Bakan Numan Kurtulmuş'tan, restore edilen kale hakkında bilgi aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Hayırlı olsun” dilekleri sonrasında Bakan Numan Kurtulmuş, beraberindeki protokol üyeleriyle birlikte açılış kurdelesini kesti. Bakan Kurtulmuş, açılışın ardından Şehitler Abidesi’nde gerçekleştirilen törene katıldı.
KİLİTBAHİR KALESİNDE NELER YAPILDI?
Restorasyon çerçevesinde Kilitbahir Kalesi'nde çevre düzenlemesi yapıldı. İç ve dış bölümleri müzecilik ve diğer alanlarda aslına uygun olarak yenilendi. Kalenin iç bölümündeki yürüyüş yolları düzenlenip kale içindeki gündelik yaşam ve askerlerin boğazdaki savunmaları, heykeller ve maket toplarla yansıtıldı. Kalenin içine hiperrealist silikon ve balmumundan yapılan 8 heykel, seslendirme özelliği bulunan poliüretandan 5 heykel ile aynı malzemeden yapılan 2 topbaşı heykel konuldu. Kilitbahir Kalesi'nin en yüksek yapılarından olan Sarı Kule'ye 1914 ve 1918 yıllarındaki Çanakkale Boğazı ve tarihi yarımadayı anlatan harita konulup, ziyaretçiler için ters yansıtma sistemiyle özel olarak hazırlanan Çanakkale Savaşlarından kesitler hazırlandı.
KİLİTBAHİR KALESİ
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul Boğazı’na Rumeli Hisarı’nı yaptırarak Karadeniz ile Marmara Denizi arasındaki deniz seyrü seferlerini kontrol altına aldığı gibi Çanakkale Boğazı’nın en dar yerine de karşılıklı iki kale yaptırmıştır. Anadolu yakasında Kale-i Sultaniye (ÇimenlikKalesi), Avrupa yakasında ise Kilitbahir Kalesi bulunmaktadır. Boğaz’a giriş-çıkış yapan bütün gemiler bu hatta geldiklerinde durdurulmuş ve kontrol edilmişlerdir. Kale top atışlarının etkili ve isabetli olabilmesi için Boğaz’ın en dar bölgesine konumlandırılmıştır. Çanakkale’deki Çimenlik Kalesi ile paralel konumda bulunması nedeniyle de karşılıklı top ateşleri kesişmekte ve bir geminin geçebileceği, topların ulaşamadığı bir ölü alan bulunmadığından dolayı Boğaz’dan geçmek son derece zor hale gelmekteydi. 1462-63 yıllarında yapılan kale, 1541 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından restore edilmiş, bu restorasyon esnasında güney kısmı çevreleyen bir sur duvarıyla dış uçta bir kule (Sarıkule) inşa edilmiştir.
Kale, 1870 yılında Sultan Abdülaziz tarafından ikinci kez restore edilmiştir. Kuzey bölümünün orijinal dış deniz duvarı günümüzde yoktur. Bu bölümün kuzey parçası 1893-1894 yıllarında II. Abdülhamid tarafından yeniden inşa ettirilmiştir. Deniz duvarlarının güney kısımları top mazgalı olarak kullanılmıştır. Günümüze yakın ise 2011-2013 yılları arasında da bir restorasyon geçirmiştir. 2015 yılında ise yeni bir teşhir-tanzim projesi başlatılmıştır. Havadan görünümü yonca yaprağına benzetilen kalenin isminin “Denizin Kilidi” anlamında Kilid-ül Bahir olduğu bilinmektedir. Kale’nin inşa edilmesi ile birlikte gelişen Kilitbahir köyünde birçok Osmanlı Dönemi esere rastlanmaktadır. Fatih Camii, Cahidi Sultan Camii, Tabip Hasan Camii, yıkılmış olan Kırklar Camii, Uşşaki Dergâhı (Ahmed Talibi Tekkesi), çok sayıda çeşme, geleneksel konutlar, iki hamam kalıntısı ve Cahidi Sultan Camii çevresindeki mezarlar bu yapılara örnektir.
YORUMLAR