2018 Troya Yılı kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen drama belgesel filmi ‘Troya Hazineleri Asırlık Hasret’ için İstanbul’da görkemli gala yapıldı. Çanakkale Valiliği tarafından özel ilgi ile desteklenen Nurol Holding ve TÜMAD Madencilik’in ana sponsoru olduğu, izleyiciyi Troya Hazinelerinin peşinde heyecan dolu bir yolculuğa çıkaran belgesel niteliğindeki film büyük beğen topladı.
Yönetmenliğini Nihal Ağırbaş’ın yaptığı, senaryosu gazeteci Ömer Erbil tarafından kaleme aldığı, tiyatro ve sinema oyuncusu Cenan Çamyurdu’nun rol aldığı Troya Hazineleri’nin kaçırılış öyküsünü belgelerle uzmanların ağzından anlatıldığı “Troya Hazineleri Asırlık Hasret” belgesel filminin galası İstanbul Kanyon AVM'de gerçekleşti. Galaya Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Çanakkale Valisi Orhan Tavlı, AK Parti Grup Başkanvekili Çanakkale Milletvekili Bülent Turan, Vali Yardımcısı Lapseki Kaymakamı Tahir Şahin, İl Genel Meclisi Başkanı Ömer Şahin, Lapseki Belediye Başkanı Eyüp Yılmaz, İl Kültür Turizm Müdürü Kemal Dokuz, Gestaş Genel Müdürü Volkan Uslu, Çanakkale Turistik Otelciler İşletmeciler ve Yatırımcılar Derneği (ÇATOD) Başkanı Armağan Aydeğer, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TURSAB) Çanakkale Körfez Yöresel Temsil Kurulu Başkanı Ahmet Çelik, Çanakkale Belediye Meclisi Ak Parti Grup Başkanvekili Tülay Ömercioğlu, TÜMAD Madencilik Genel Müdürü Hasan Yücel, TÜMAD Lapseki İşletme Müdürü Çağrı Ökten, TÜMAD Halkla İlişkiler Müdürü Şaban Kılıçan, TÜMAD Genel Müdür Danışmanı Hayri Öğüt, TÜMAD Maden Hakları Müdür Yardımcısı Bilge Küçükaytan ile çok sayıda davetli katıldı.
DÜNYADA GÖSTERİLMESİNİ VE YAYILMASINI SAĞLAMAK GEREK
Gala töreninde konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Troya Hazineleri - Asırlık Hasret belgeseliyle beraber 2018 Troya Yılı’nı başarıyla tamamlayacaklarını belirterek, Belgeselin dünyada gösterilmesini ve yayılmasını sağlamak gerektiğini söyledi. Bakan Ersoy, “Avrupalıların yeri geldiğinde demokrasiden, haktan, hukuktan nasıl kaçtıklarını göstermemiz gerekiyor. O açıdan başarılı bir çalışma ama biz bunu dünyaya göstermeyi başarabilirsek başarılı olacak. Bundan sonraki odağımız da bu olacak açıkçası. Bu tarz filmlerin dünyada gösterilmesini sağlamamız gerekiyor."
Büyük bir eksik olan Troya Müzesi'ni kültür hayatına kazandırdıklarını hatırlatan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, hazinelerin Türkiye'ye getirilmesi konusunda kendisin yöneltilen soruya, “Önemli olan hazineyi kaptırmamak, getirmek çok zahmetli ve çok çok maliyetli. İnanılmaz maliyetler ödüyor Türkiye Cumhuriyeti bunları geri getirmek için ve yıllar süren bir savaşla getirmeye çalışıyoruz. Elimizden geleni yapıyoruz ama çok çabuk olmasını beklemeyin. Maalesef böyle değerli hazineleri verirken çok süreci uzatıyor yabancı ülkeler” cevabını verdi. Ersoy, Troya bölgesinin turizm potansiyeline işaret ederek, ilerleyen dönemde turist sayısında artış gözlenebileceği ifade ederek, bölgede yatırımların da artabileceğini ve bakanlık olarak orada yeni projeler geliştireceklerini bildirdi.
“TROYA YILI MÜNASEBETİYLE TROYA’YI AYAĞA KALDIRAN ÇOK ÇALIŞMA YAPILDI”
AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan galada yaptığı konuşmada, Troya Hazinelerinin kaçırıldığına dikkat çekerek, Kültür Bakanlığının da katkılarıyla 2018 Troya Yılında ilk kez Troya Hazinelerinin getirilmesi yolunun açıldığına vurgu yaptı. İlk defa Kültür Bakanlığımızın katlısıyla bir esere sahip olunduğunu ifade eden Turan, Doğu-Batı fotoğrafının Troya olduğunu ifade ederek, Troya filminin hazırlanmış olmasının bir önemli kültür hizmeti olduğunu söyledi. Turan; “Bu akşam çok keyifli bir akşam. Troyada demirin işlendiğini biliyoruz. Son yüz yılda yağmalanan bir Toya olduğunu biliyoruz. Fatih Sultan Mehmet gibi, İskender gibi, Atatürk gibi liderlerin atıfta bulunduğu Troya’nın kalbini söküp götürdüler. Çalışmalarımızla Troya Hazinelerini ait olduğu yere getirmek istiyoruz. Bu münasebetle müze olması gerekiyordu. Müze olduğu zaman, uluslararası hukuka göre yerinde sergilenmesi sağlanabiliyor. Troya yılı münasebetiyle Troya’yı ayağa kaldıran çok çalışma yapıldı. Müze de o çalışmalardan biridir. Çevrede köylerde düzenleme ve çalışmalar yapıldı. Hedef bellidir. Troya Hazineleri yerinde sergilenecektir. Rusya’da olduğunu biliyoruz. 2.Dünya Savaşında, Almanya’dan ganimet olarak alınmış Rusya’ya götürülmüş. Rusya ile ilişkilerimiz de iyi. Takipte olacağız. Troya’dan çalınan Troya Hazinelerinin yerine getirilmesi için çalışacağız. Bölge kalkınmasına ve tanıtımına katkısı olacak. Herkesi bu çalışmalara katkıda bulunmaya davet ediyorum. Bakanlık desteğiyle, önce bölgeden işe başladık. Troya Yılının ilan edilişiyle, çevrenin restorasyonundan başlayarak, müzeye kadar çok değişik çalışmalar yapıldı. İlk önce turist sayısının arttığını gördük. Ziyaretçi sayısı 250 binden 500 bine çıktı. Bölge değişti daha da değişecek. Köylü esnaf bu gelişmeden ekonomik olarak yararlanacak” diye konuştu.
“ESAS ARTIŞ ÜÇ BEŞ-ON YIL SONRA OLACAKTIR”
Çanakkaleli olmaktan ve hizmet vermekten gurur duyduğunu belirten Turan şöyle devam etti; Troya’nın dünyada daha fazla tanınması, Çanakkale’de herkese katkı demektir hemen olmayacaktır. Ama önümüzdeki yıllarda katkı olacaktır. Esas artış üç beş-on yıl sonra olacaktır. Şehitliğimize 300 bin kişi geliyordu, bugün 3 milyon ziyaretçi geliyor. Bölgede oteller artacak, yıllar sonra çalınan hazinelerinin Troya’ya gelmesiyle büyük bir kültür havzasının oluşacak. Bugün binlerce kişiye ulaşmanın keyfini yaşıyoruz. Bizler beş on yıl sonra olmayacağız ama film 50 yıl yüz yıl sonra da var olacak. Bir sinema filmi ortaya kondu. Valimizin, herkesin el birliğiyle bir eser oluştu. Troya-2018 ilk kez bir filme konu oldu. Benzer çalışmalar Çanakkale turizmine faydalı olur, turist sayımız artar, bu artış da köylüye esnafa katkıdırç Her şehrin vekili kıymetlidir ama Çanakkale vekili olmanın onurunu yaşıyorum. Çanakkale-Troya ilk kez bir filme konu oldu. Türkiye Çanakkale’yi konuşuyor. Dünyanın da Çanakkale’yi konuşmasını istiyoruz. Bu filmle 2018 Troya Yılı kapsamında, çalınan hazinelerin hikayesini beyaz perdede izleme imkanına kavuştuk. Klasik bir çalışma değil. Basın ilgi gösterdi, Çanakkale’ye eser kavuşturmak kıymetliydi. Çok mutluyuz.”
YÖNETMEN AĞIRBAŞ; “FİLMDEKİ HER DETAY BİREBİR GERÇEK”
Yönetmen Nihal Ağırbaş, büyük bir araştırma ve emek sonucunda hazırladıkları belgesele ilişkin, Schliemann'ın hatıralarından, kazı notlarından, kitaplarından, danışman hocaların görüşlerinden yararlanılarak senaryonun oluşturulduğunu belirterek, “Osmanlı arşivleri tarandı film yapılırken. Biz seyirciyi filmin daha fazla içine alabilmek için doküdrama yaptık. Aslında yüzde 60-70'i sinema olan ve bir taraftan belge niteliği olan bir filmden bahsediyoruz. Filmdeki her detay birebir gerçek. Kendisine çok büyük heyecanla bu filmi anlattığım ilk günden bu güne kadar bizi yalnız bırakmayan, desteğini hiç esirgemeyen AK Parti Grup Başkanvekili ve Çanakkale Milletvekili Bülent Turan'a sonsuz teşekkür ediyorum. Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy başta olmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı'na, filmi sahiplendikleri için, ana sponsorlarımız Nurol Holding ve TÜMAD Madencilik'e bu filmi bu şartlarda yapabilmeme olanak sağladıkları için teşekkür ediyorum” dedi.
BAKANLIK TARAFINDAN DESTEKLENEN TEK FİLM
Troya Hazineleri 1873 senesinde Alman amatör arkeolog Heinrich Schliemann tarafından önce Yunanistan'a daha sonra ise Almanya'ya kaçırıldı. Schliemann 1870 yılında Troya'da kazı izni almış ancak Osmanlı Devleti ile yaptığı kazı protokolüne uymayarak bulduğu hazineleri yurt dışına kaçırmıştı. Oysa o dönemdeki Asar-ı Attika Nizamnamesi yani Eski Eser Yasası eserlerin yurt dışına çıkarılmasını yasaklıyordu. Osmanlı Devleti bilinenin aksine eserlerin peşini bırakmayarak Yunanistan'da dava açtı. Yunan mahkemeleri önce Schliemann'ı haklı çıkarsa da bir üst mahkeme olan Yunanistan Kraliyet Mahkemesi davayı bozdu ve Osmanlı Devletini haklı bularak eserlerin iadesine karar verdi. Lakin Schliemann Atina'daki evinden eserleri kaçırmıştı. Osmanlı Devleti bu sefer 1 milyon Frank Tazminat davası açtı ve Schliemann'ın tüm gayri menkullerine haciz koydurdu. Osmanlı Devleti bir kez daha hayal kırıklığına uğradı, Yunan mahkemesi 1 milyon franka karşılık Schliemann'ı 10 bin Frank ödemeye mahkum etti. Osmanlı Devleti eserleri alamayacağını anlamıştı. İşte yaşanan tüm bu süreci Osmanlı ve Yunanistan belgelerinin ışığında, uzmanların görüşleri ile birlikte ''Troya Hazineleri Asırlık Hasret'' belgesel filminde yer aldı. Yönetmeliğini Nihal Ağırbaş'ın yaptığı belgeselin senaryosu gazeteci Ömer Erbil tarafından kaleme alındı. Çok sayıda oyuncunun yer aldığı filmde Schliemann'ı tiyatro ve sinema oyuncusu Cenan Çamyurdu canlandırdı. Troya Kazı Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan, Doç Dr. Ali Sönmez ile Arkeolog Nezih Başgelen filmin danışmanları arasında yer aldı. Troya Hazineleri Belgeseli, 2018 Troya Yılı kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen tek film oldu. Çanakkale Valiliği tarafından özel ilgi ile desteklenen filmin ana sponsoru Nurol Holding ve TÜMAD Madencilik. Belgeselde röportaj ve gerçek görüntülerin çekilmesi 3 hafta sürerken, hikaye profesyonel oyuncularla adım adım canlandırıldı. Heinrich Schliemann'ın kazı notları ve hatıralarından alıntılarla oluşturulan senaryoda Schliemann'ın rotası, Çanakkale'de yaptığı araştırmalar, eserleri kaçırdığı Karanlık Liman dahil her yer birebir çekildi. Drama çekimleri 1.5 hafta sürdü. Kazı sahneleri için özel bir alanda Troya antik kenti yeniden canlandırıldı. İç mekan drama çekimleri için İzmit Seka Kağıt Fabrikası'nda oluşturulan plato kullanıldı. Belgesel ekibi, eserlerin kaçırıldığı Almanya'da eserleri yerinde görüntüledi ve Alman uzmanlardan görüş aldı. Yurt dışı çekimleri ve post prodüksiyon aşaması ile birlikte belgesel 5 ayda hazırlandı.
YORUMLAR