Çanakkale Belediyesi Ocak ayı Belediye Meclis Toplantısı 2. Bileşiminde, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından kent merkezinde yapılması planlanan konut alanı ve imar plan tadilatıyla ilgili tartışmalar yaşandı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın koordinesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın destekleriyle “Her Yıl 100 Bin Yeni Sosyal Konut projesi kapsamında Çanakkale’ye yapılması planlanan 500 konut için belirlenen Cevatpaşa Mahallesindeki alan ve hazırlanan imar planı Belediye Meclisinin gündemine geldi. Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğünün imar planı değişikliği hakkında görüş istemesi üzerine Belediye Meclisinin de düşünceleri alındı. Ak Partili Esra Yüksel ile CHP’li Belediye meclisi üyeleri ve Belediye Başkanı Ülgür Gökhan arasında zaman zaman tansiyon yükseldi. CHP grubu kamusal alana konutların yapılmasını uygun bulmazken AK Partili Esra Yüksel ise ortak yol bulma konusunda biraz daha çalışalması önerisinde bulundu.
Meclis toplantısında gündeme alınan “Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğünün 12.12.2019 tarih ve E.290948 sayılı yazısına istinaden, Cevatpaşa Mahallesi, 650 ada, 241 ve 242 parsellerde yapılacak imar planı değişikliği hakkında görüş verilmesi” ile ilgili meclis üyelerinin düşünceleri alındı.
Çanakkale Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Kemal Albayrak, mecliste konuyla alakalı yaptığı açıklamada; “Taşınmazlar 1/100 bin ölçekli çevre düzeni planında kentsel meskun alan içerisin görülmektedir. 7.5..1992 tarih /530 sayılı belediye meclisi karar ile mevcut durumda askeri alan olarak planlıyken devlet hastanesi olarak düzenlenmesine ilişkin plan tadilatı uygun görülerek onaylanmıştır. Çanakkale İdare Mahkemesi’nin 2010/236 esasa sayılı kararı ile dava konusu taşınmazın Jandarma Genel Komutanlığına askeri amaçlı olarak tahsis edildiği ve davaya konu plan tadilatı onayı aşamasında İçişleri Bakanlığı görüşü alınmadığı sebebiyle planların iptaline karar verilmiştir. İlgili mahkeme kararına uyulmasıyla alakalı belediye meclisi kararı alınmıştır. Bu sebepte hali hazırda söz konusu taşınmazlar plansız ve tanımsız olarak kalmıştır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi İstanbul Kentsel Yenileme Dairesi Başkanlığının 16.04.2019 tarih sayılı yazısı ile söz konusu taşınmazın TOKİ adına devir işlemlerinin başlatıldığı ve planlama işlerinin yürütüleceği iletilmiş olup, planlama alanına ilişkin bilgi ve belgeler talep edilmiştir. İdaremizce 26.04.2019 tarihli yazımız ile söz konusu alanın konum e bağlantıları bölgedeki mevcut nüfus yoğunluğu göz önüne alınarak taşınmazların konut alanı olarak değerlendirilmemesi, kamusal alan oluşturmaya yönelik değerlendirilmesi gerektiği, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları gibi kurum ve kuruluşlar ile halkın da katılım sağladığı çalıştaylar ile tarafların görüşleri alınarak ilerlemesi gerektiği hususu bildirilmiştir. İlerleyen süreçte taşınmazların konut alanı olarak planlandığı bilgisi edinilen taşınmazlar hakkında 24.07.2019 tarihli yazımız ile planlama çalışması yapılmak istenen taşınmaz ve çevresiyle ilgili idaremizce plan çalışması yapılarak, kurumlar arası görüş alışverişi ve koordinasyonun sağlanması ve planın ihtiyaca uygun olarak yapılması amacıyla taslak imar planı idareye gönderilmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğünün 12.12.2019 tarihli yazısı ile yaklaşık 83 bin 744 metrekare büyüklüğündeki parsellerdeki imar plan değişikliği teklifinin onaylanmak üzere bakanlığa iletildiği, ilgili planın eklenerek değişiklik ile ilgili kurum görüşümüzün bakanlığa iletilmesi husussu bildirilmiştir. İdaremizce yapılan incelemede hazırlanan uygulama imar planıyla söz konusu alanda ticaret konut alanı, sağlık tesisi alanı, ilkokul alanı, kültürel tesis alanı, park ve meydan ile dini tesis alanlarının ayrıldığı görülmektedir. Yapılan incelemeye göre planlama alanı 4 parçaya ayrılmış olup, ulaşım şeması ve mevcut yol ağı irdelenmediği görülmektedir. Planın yakın çevresindeki ulaşım aksları öneri plandaki yollar le birbirini karşılamamaktadır. Ayrıca; Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 26’ncı maddesine aykırı olarak 7 metrelik taşıt yolu açıldığı görülmektedir. Planlama alanı içindeki park alanları iki parçaya bölünmüş ve işlevsiz hale getirilmiştir. Oysaki taşınmazı yer aldığı bölgede Esenler bölgesine hitap edecek ölçekte bir semt park oluşturulması imkanı olduğu görülmektedir. Ayrıca Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği 7’nci maddesinde belirtildiği üzere; ‘planların hazırlanmasında plan türüne göre katılım sağlama, anketi kamuoyu yoklaması ve araştırması toplantı, çalıştay, internet ortamında duyuru ve bilgilendirme gibi yöntemler kullanılarak, kurum ve kuruluşlar ile ilgili tarafların görüşlerinin alınması esastır’ maddesine uygun olarak sivil toplum kuruluşları, meslek odaları gibi kurum ve kuruluşlar ile halkın da katılım sağladığı çalıştaylar ile tarafların görüşleri alınarak ilerlenmesi gerekmektedir. Kamusal alan ihtiyacı olan bölgede konut alanı kullanımı ile yoğunluk daha da artacaktır. Konu ile ilgili meclisimizce görüşme yapılması ve idaremizin görüşüne esas olmak üzere bir karar verilmesini konusunu meclisimizin bilgisine arz ediyorum” ifadelerini kullandı.
“KAMUSAL ALANLAR, KAMUYA AÇIK ALAN HALİNDE KULLANILMAYA DEVAM EDİLMELİDİR”
Sonrasında Belediye Başkanı Ülgür Gökhan konuyla alakalı geçmiş durumuna yönelik bir özet geçerek görüşlerini bildirdi. Devlet hastanesi alanından çıkan bölgenin askeri alan olarak kaldığını aktaran Gökhan, “Şimdi bu alanla ilgili gudubet halde bir plan tadilatıyla bizden görüş soruyorlar, idareden. Biz mecliste bu plan tadilatıyla ilgili bir karar almayacağız. Görüş bildirecek idare, meclis düşüncelerini biz bilmek istiyoruz bunun altına imza atmadan önce. İki tane yeşil alan var. Bu adam kandırmacadan başka bir şey değil. 7 metrelik bir yol açmışlar ve bu trafik yolu gibi gözüküyor. Yeni planlamalarda 7 metrelik yol söz konusu olamaz. Asgari 10 metre olması gerekir. Bu planla ilgili bize görüş soruyorlar. Biz de diyoruz ki; öncelik olarak burası kamuya ait bir alan. Yani devlete ait bir alan. Kamusal alanlar, kamuya açık alan halinde kullanılmaya devam edilmelidir. Ranta konu edilmemelidir. Niye? Buralara 1.20 emsalde konutlar yapılacak. Ne çıkar buradan? 300-400 konut çıkar her neyse... 400 tane parası olan adam burada konut sahibi olacak ve bu kamusal alan ortadan kalkacak. Ne var? İki tane dandik yeşil alan, bir tane cami, bir tane okul yeri. Bizim başkanlık olarak, idare olarak görüşümüz; diyoruz ki burasını sosyal, kültürel bir alan haline getirelim. Bir yatırım yapılsın halk, kamu burayı kullanmaya devam etsin. Buralarda çok yapılaşmaya gerek yoktur. Artı, bu alan deprem toplanma alanı olarak da kullanılabilir. Güzel bir yeşil alan olarak da kullanılabilir. 50 dönüm bir yer burası, güzel bir etkinlik alanı olur ve kamunun kullanımında kalır. Öteki türlü 300 tane adamın kullanımında kalacak. Onlar daire sahibi olacaklar bu alan yok olacak” dedi.
Başkan Gökhan, illa burada bir şey yapılmasıyla alakalı diretilmesi durumunda kendilerinin de bir imar plan hazırlayıp belediye meclisinin görüşlerine açtıklarını, bu görüşlere göre cevap verip yazı yazacaklarını ve ona göre hukuk mücadele yapacaklarını bildirdi. Gökhan, Belediye Meclisi görüşünün de kendi ellerinde bir dayanak olacağını sözlerine ekledi.
“BİR ORTAK YOL BULMA KONUSUNDA BİRAZ DAHA ÇALIŞALIM”
İlk alarak söz alan Ak Parti Belediye Meclis Üyesi Esra Yüksel, “Ben bu konudaki görüşümü ikiye ayırmak istiyorum. Öncelikle her yıl 100 bin konut ile ilgili bilgi vermek isterim. Bu bir devlet projesi. Normal piyasa şartlarında konut sahibi olamayan, dar gelirli vatandaşımız için aylık taksitlerle uzun vadede ödeyerek konut sahibi olacağı bir proje. Bunun katılma şartları var. Çeşitli kriterlerle talep toplanıyor. O taleplerden sonra kura çekilerek insanlar hak kazanıyor. Bu projeyi konut sahibi olmak için heyecanla bekleyen halkımız var. Bu konuda hem fikir olduğumuzu düşünüyorum. Toplu konut konusunda, dar gelirliyi düşük kira öder gibi konut edindirmek konusunda bir şerhimiz yoktur. Yer ve tarz ile ilgili ne güzel ki görüşümüz sorulmuş. Bende diyorum ki görüşümüzü, çekincelerimizi gerekçelerimizle bize soru soran o makama iletelim. Önerimiz de yine gerekçelerimizle ilerek bir ortak yol bulalım istiyorum. Bu konuyla ilgili acele etmeyelim, biraz daha çalışalım, fikir jimnastiği yapalım ve ortak bir karar alalım. Bize görüş soran tarafa gerekçeli olarak şerhimiz ve önerilerimiz sunalım. Bir ortak yol bulma konusunda biraz daha çalışalım önerim var” ifadelerini kullandı.
“TOKİ AMACINDAN ŞAŞMIŞ, ARSA RANTI PEŞİNE DÜŞMÜŞ”
Daha sonra konuşan CHP’li Belediye Meclis Üyesi Deniz Erdem ise; meslek odaları ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının görüşü alınmadan aceleyle böyle bir plan düzenlemesi yapılmasının kabul edilemez olduğunu kaydederek, “Şehrin ortasında bu ölçekte bir imar düzenlemesi yapılmak istenmesi, büyük bir özenle hazırlanan imar planlarını ve ilkelerini delmek demek demektir. Bu konuda tasarruf sahibi Çanakkale halkıdır ve onun meşru temsilcisi Çanakkale Belediye Meclisidir. TOKİ’nin kuruluş amacı, dar gelirli vatandaşlarımızı uygun fiyatla konut sahibi yapmaktır. Ancak şuan görüyoruz ki bu amacından şaşmış, arsa rantı peşine düşmüş. Tüm denetimlerden muaf olarak böyle bir proje hazırlaması kabul edilemez. Bu arsanın tasarrufu Çanakkale halkına ve Çanakkale Belediye Meclisine bırakılmalıdır” diye konuştu.
“BURADA NEREDE RANT VAR, NEREDE LÜKS KONUT VAR?”
CHP’li Erdem’in sözleri sonrası Ak Partili Esra Yüksel, “Hangi kritere bakarak burada arsa rantı gördünüz onu anlayamadım. Biraz önce talep edebilecekleri sıraladım. Dar gelirli, belli bir limitin altında geliri olan, konutu olmayan, şehit ve gazi ailelerimiz 100 metre kare 3+1 bir daireyi aylık 1000 lira ve 20 yıla yayan şekilde bir gerçeklik varken, burada nerede rant var, nerede lüks konut var? Hangi kriterden bunun ranta açık olduğunu çıkardığınızı gerçekten bilmek istiyorum” sorununu yöneltti.
“BÜTÜN İMAR PLANLARIMIZA VE İLKELERİMİZE AYKIRI”
Erdem ise; “Şehrin ortasında böyle bir arazide TOKİ’nin kamu arazisinde bunu yapması kabul edilemez. TOKİ başka şehirlerde de bunu yapıyor. Mesela İstanbul’da ortaklarla beraber arazi sahipleriyle bu işe giriyor veya şehrin dışında uygun fiyatlı olacak yerlere yapıyor. Burası tam şehrin göbeğinde ve bütün imar planlarımıza ve ilkelerimize de aykırı. Kamusal arazinin tamamıyla Çanakkale halkına bırakılması lazım. Buranın sosyal donatı alanı veya yeşil alan olarak bırakılması lazım. Kamu arazisini alıp devlet eliyle inşaat yapıp sonra bunları satmak sadece ranttır” cevabını verdi.
“KAMU ALANININ BU ŞEKLİYLE KONUTA DÖNÜŞTÜRÜLMESİNE KARŞI ÇIKMAMIZ GEREKİR”
Belediye Başkanı Ülgür Gökhan da “TOKİ illa burada yapı yapıp saydığınız insanlarımıza faydalandırma noktasında olamaz. İlla burada olacak diye bir kaide yok. Gelişme alanımız var; bir sürü arsalar var, tarlalar var. Oraları alır, kat karşılığında kamulaştırır ve burada konut yapar. Burası tam bir kamu alanıdır ve kamu alanının da bu şekliyle konuta dönüştürülmesine karşı çıkmamız gerekir. Aynı şekilde askeriyenin alanı var Ömer Mart okulunun yan tarafında. Oraya konut için müracaat etmişlerdi ben ilk belediye başkanı olduğum zamanlarda karşı çıktık hayır dedik. Orası eğitim alanı ve onu yaptık. Burası devlet hastanesi alanı. Kamuya bırakmamız lazım. Yapılacak yerler var mı var. Kamusal alanları bu şekilde sadece 300-400 kişinin kullanımına açmak, özelliği ne olursa olsun uygun değil” cümlelerini kurdu.
“KENTİMİZDE KONUT İHTİYACININ OLMADIĞINI DÜŞÜNÜYORUM”
CHP’li Gülay Güney Sarıkaya da söz alarak; “TOKİ’nin dar gelirli vatandaşlara konut edindirmek amacından çoktan sapmış olduğunu düşünüyorum. Kesinlikle kamuya ait bir alanın kamu tarafından tartışılarak kentin ihtiyacına göre planlanmasının en doğrusu olduğunu düşünmekteyim. Kaldı ki kentimizde konut ihtiyacının olmadığını düşünüyorum. Söz konusu alanda mutlaka Çanakkale halkı, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının bir araya gelerek kentin ihtiyacını belirledikten sonra bir plan yapılmasını düşünüyorum. Günümüzde kültür, sanat temel bir insan ihtiyacıdır örneğin. Sadece konuta, yeşil alana, parka ihtiyaç yoktur. Kentimizin acilen bir kültür sanat merkezine, bir kongre merkezine ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Kişisel önerim söz konusu alana sanatsal gösteri ve sergilemeye imkan verecek olan, teknik özelliklere sahip bir kültür ve sanat merkezinin yapılmasına imkan verecek plan düzenlemesinin yapılması yönünde” dedi.
“ORTAK BİR MUTABAKAT SAĞLAMAK ZOR DEĞİL”
Ak Partili Esra Yüksel tekrar söz alarak; “Şehrin konut ihtiyacının olması ayrı bir konu. Konut edinmede sıkıntı çeken desteğe ihtiyacı olan insanları konut sahibi etmek ayrı bir konudur. Bunları karıştırmayalım. Bizim tema olarak TOKİ’nin yaptığına şuradan bakmamız lazım; her yıl 100 bin konut yapılacak, bundan da şehit aileleri, gazilerimizin aileleri, yüzde 40 engelliler, dar gelirli vatandaşlarımız yararlanacak. Bu dar gelirlinin ihtiyacı olanın desteklenmesidir. Yerle ve projeyle ilgili varsa tereddütlerimiz gidelim bize görüş soran yere, vekillerimiz de alalım derdimiz anlatalım. Ama bu projeyi bekleyen burada yer almak isteyen heyecan duyan vatandaşlarımız da mutlu olsun, bizim de endişemiz olmasın. Ortak bir mutabakat sağlamak zor değil” diye konuştu.
“BAŞKA ALANLAR BULUNSUN”
Belediye Başkanı Ülgür Gökhan Ak Partili Esra Yüksel’in sözlerine karşılık; “Siz biraz duygu sömürüsü yapıyorsunuz gibi geliyor. Çünkü biz o insanlara toplu konut yapılmasın falan demiyoruz. Bir kamusal alanın bu şekliyle kişiselleştirilmesi son derece yanlıştır. Başka alanlar bulunsun. Niye kamuya ait olan bir alanı, Çanakkale’nin ihtiyacı olan bir alanı kalkıp kötü bir planlamaya delmeye çalışıyor. Öyle bir üstün körü bir şey yapılıyor ki… Daha planı bilmiyorlar, 7 metrelik yol açılamaz. Kocaman alana iki tane dandik yeşil alan koyuyor. Göstermelik bir telaş içerisinde verilen emri yerine getiriyorlar. Bunu yapan plancıyı merak ediyorum. Keşke buraya gelse de savunsa şu planı, bizde anlayalım. Ben plancı değilim ama yıllardan beri bu işlerin içindeyim. Yani şunu gördüğüm zaman, içler acısı bir şey. Mevcut TOKİ alanına yapsınlar önce. Toplu Konut’un dar gelirlilere konut yapmasına karşı değilim ama yer, zaman, mekan çok önemli. Bunlara dikkat etmemiz lazım. Topluma ait olan bu yeri bir daha elde etmemiz söz konusu olamaz” ifadelerini kullandı.