Dur Yolcu Çanakkale Boğazının en hakim konumuna yapılmış görsel bir objedir. Yapılış amacı Çanakkale Boğazı‘dan gelip geçenlere bu topraklarda neler yaşandığını anımsatmaktır. Görselde bir asker figürü ve Necmettin Halil Onan‘a ait şiirin dizeleri bulunmaktadır.
Çanakkale Savaşı dünya üzerinde olduğu kadar Türk Tarihi açısından da önemlidir. Türk tarihinin en büyük zaferlerinden bir tanesidir. Çanakkale Savaşının önemini hatırlatmak için Çanakkale’de bir çok anıt bulunmaktadır. Bunların en bilinenlerinden bir tanesi de kuşkusuz Dur Yolcu anıtıdır.
Tarihler 1960 yılını göstermektedir. Günümüzde hala faal olan, Dur Yolcu Anıtı‘nın hemen altında yer alan Değirmen Burnu Tabyaları‘nın komutanı Üsteğmen Turan Şekip Pınar yaşadığı coğrafyanın önemini çok iyi bilmekteydi. Çanakkale Zaferi‘nin gururunu yaşarken bu muhteşem zaferi gösterebilecek bir eser bırakmayı da çok istiyordu.
Bir gün Yedek Subay Seyran Çebi‘yi çağırdı. Ona düşündüklerini heyecanla anlattı. Büyük bir eser bırakmak istiyordu. Çanakkale Boğazı‘ndan gelip geçen herkes görmeliydi. Ne yapacakları konusunda konuşurlarken kendisine masasının üzerinde bulunan “Asker Sigarası” paketini gösterdi. “Bunu çizebilir misin?” diye sordu. Seyran Çebi çizebileceğini söyledi. Tek başına bir asker görseli istenileni anlatmaya yetmeyecekti. Bu nedenle Necmettin Halil Onan‘a ait şiirin dizeleri anıta ilave edildi.
“Dur Yolcu! Bilmeden gelip bastığın bu toprak bir devrin battığı yerdir!”
Anıta dizelerin ilave edilmesi yanında Çanakkale Şehitler Abidesi‘nin yapımı henüz yeni tamamlanmıştı. Anıtın yapımında Milliyet Gazetesi‘nin büyük emekleri bulunmaktaydı. Başlattığı bağış kampanyası sayesinde tamamlanmasını sağlamıştı. Bu nedenle Dur Yolcu anıtına Milliyet Gazetesi‘nin sembolü olan “Meşale” figürü ilave edildi. Böylece Dur Yolcu Anıtı tamamlanmış oldu.
Seyran Çebi, 1960 yılında 51. Dönem Yedek Subay Takım Komutanı olarak görev yaptığı 4. Tümen 40. Piyade Alayı 5. Bölük Komutanlığı’nda, Bölük Komutanı Üsteğmen Turan Şekip Pınar’ın isteği üzerine yaptı. Çalışmasındaki silahı elinde tutan asker figürünün oldukça ilginç bir hikayesi var, ‘Bölük komutanımız, ‘Asker Sigarası’ paketinin üzerinde bulunan resmi bana göstererek, ‘Bunu çizebilir misin?’ diye sordu der Çebi. Meşalenin ise Milliyet Gazetesi’ni temsil ettiği söylenir. Hala hayatta olan o güzel insan birçok masrafını da karşılamaktadır.
Dur Yolcu Şiiri obje nedeniyle o isimle anılsa da Necmettin Halil Onan‘a ait; “Bir Yolcuya” isimli şiirdir. Şiirin sadece ilk dizeleri anıt üzerinde yer alır.
BİR YOLCUYA
Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın
Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.
Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın
Bir vatan kalbinin attığı yerdir.
Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda
Gördüğün bu tümsek Anadolu’nda,
İstiklal uğrunda, namus yolunda
Can veren Mehmed’in yattığı yerdir.
Bu tümsek, koparken büyük zelzele,
Son vatan parçası geçerken ele,
Mehmed’in düşmanı boğdugu sele
Mübarek kanını kattığı yerdir.
Düşün ki, haşrolan kan, kemik, etin
Yaptığı bu tümsek, amansız, çetin
Bir harbin sonunda bütün milletin
Hürriyet zevkini tattığı yerdir.
(kaynak: canakkalesehitlik.net)
