Çanakkale Kara Savaşları’nın dönüm noktası olan 10 Ağustos Anafartalar Zaferi’nin 103. Yıldönümü törenle kutlandı. Vali Orhan Tavlı törendeki konuşmasında, “Bu milletin asil evlatları, 10 Ağustos Anafartalar zaferini ve kahramanlık destanlarını tarihin altın sayfalarla yazan kahramanlarını asla unutmayacaktır” dedi.
Mehmetçiğin hatırasının, inancının, cesaretinin, milli birlik ve beraberliğimizin harcı olan Çanakkale Zaferini kazandıran bu yüksek ruhun yaşatılması adına Çanakkale Savaşları Tarihi Alan Başkanlığı’nca 10 Ağustos Anafartalar Zaferi’nin 103. Yıldönümü dolayısıyla organize edilen program kapsamında Conkbayırı’nda tören düzenlendi.
Buradaki törene Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Vali Orhan Tavlı, 2. Kolordu Komutanı Korgeneral Zekai Aksakallı, Ak Parti Çanakkale Milletvekili Jülide İskenderoğlu, CHP Çanakkale Milletvekilleri Muharrem Erkek ve Özgür Ceylan, Eceabat Kaymakamı Turan Yılmaz, Eceabat Belediye Başkanı Adem Ejder, Ak Parti İl Başkanı Gültekin Yıldız, Avustralya Çanakkale Konsolosu Dylan Walsh, Yeni Zelanda Devleti adına Ed Mag Izac, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, askeri erkan, sivil toplum kuruluşları ile siyasi partilerin yöneticileri, muharip gaziler ve vatandaşlar katıldı.
Tören, Vali Orhan Tavlı, 2. Kolordu Komutanı Korgeneral Zekai Aksakallı, Avustralya Çanakkale Konsolosu Dylan Walsh, Yeni Zelanda Devleti adına Ed Mag Izac tarafından Conkbayırı’ndaki Atatürk Anıtı’na çelenk sunmasıyla başladı. Ardından saygı duruşunda bulunulduğu esnada saygı atışı yapıldı, Sonrasında ise İstiklal Marşı okundu. Ardından günün anlam ve önemine ilişkin konuşmayı Piyade Albay Serhat Demirbaş yaptı.
“MAĞRUR BİR ŞEKİLDE GELDİKLERİ ÇANAKKALE’DEN MAĞLUP BİR ŞEKİLDE ÇEKİLMİŞLERDİR”
Dünya tarihinde eşine ender rastlanan, üstün bir cesaret ve kahramanlık örneği olan Anafartalar Zaferi’nin 103. Yıldönümünü kutlamak üzere, tarihe tanıklık eden bu coğrafyada bir kez daha aziz şehitlerimizin manevi huzurlarında bir arada olduklarını belirten Piyade Albay Serhat Demirbaş, Bundan tam 103 yıl önce, 1. Dünya savaşının başlamasından kısa bir süre sonra itilaf devletleri, boğazlar çevresi ve İstanbul üzerine gelişebilecek harekat ile Osmanlı Devletini en kısa yoldan savaş dışı bırakmak, böylece Süveyş Kanalı ve Hindistan yolu üzerindeki Türk baskısını ortadan kaldırmak, Rusya le doğrudan temas kurarak yapılacak yardımlarla onun savaş gücünü beslemek, tarafsız balkan devletlerinin ve İtalya’nın tereddütlerini gidererek kendi tarafına çekmek amacıyla Çanakkale Boğazı’na saldırı kararı almıştır. Tarihin o güne kadar gördüğü en büyük armada ile boğazı geçmeye teşebbüs ederler. Ancak başarısın olarak ve ağır zayiat vererek Çanakkale Boğazı’nı terk etmek zorunda kalırlar. Bu sefer de karadan Gelibolu yarımadasına çıkarak, özellikle Kilitbahir platosunu ele geçirmek ve burada bulunan tabyaları susturarak, boğaz yolunu açmak maksadıyla 25 Nisan 1915 tarihinde kara harekatına başlamışlardır. Harekatın ilk ayları, iki tarafa da ağır kayıplar verdiren mevzi muharebeleri şeklinde geçmiştir. İtilaf Devletleri Komutanı General Hamilton, takviye kuvvetler istemiş ve siklet merkezini yarım adanın güneyinden kuzey batısına, yani Suvla körfezine kaydırmıştır. İngilizlerin harekat planına göre 6 Ağustos gecesi kıyıya çıkılacak, gün ağrıncaya kadar Suvla limanını gören tepeler işgal edilecek, müteakiben daha önce karaya çıkmış bulunan Anzak kuvvetleriyle iş birliği yapılarak Kocaçimen Tepe ele geçirilecek ve Eceabat istikametinde ilerlenerek, yarımadadaki Türk birliklerinin gerisi kesilecekti. 5. Ordu Komutanı Liman Von Sanders hala Anadolu kıyısı ve Bolayır’dan bir hareket bekliyor, Arıburnu kuzeyi ve Anafartalar bölgesinden her hangi bir hareket beklemiyordu. 19’ncu Tümen Komutanı Albay Mustafa Kemal’in Anafartalar bölgesinden gelebilecek bir tehlikenin önlenmesiyle ilgili önerisini aynı sabit fikirle önemsememişti. Durumun kritik bir hal aldığını değerlendiren 19’ncu Tümen Komutanı Albay Mustafa Kemal, Anafartalar’da bütün mevcut kuvvetlerin kendi emrine verilmesi gerektiğini ordu komutanlığına bildiriyordu. Görüşme sonucunda 8 Ağustos 1915’te Ordu Komutanı Liman Von Sanders, Albay Mustafa Kemal’i Anafartalar Grup Komutanlığına atamış, bölgedeki yedi tümenin sorumluluğunu Mustafa Kemal’e vermiştir. Ertesi gün 9 Ağustos’ta İngiliz birlikleri Cokbayırı’na karadan ve denizden yoğun bir topçu ateşiyle taarruza başladı. Ancak düşmanın taarruz gücü kırıldı ve taraflar mevzilerine çekildi. Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal, 10 Ağustos’ta yaptırmayı düşündüğü taarruzu sevk ve idare etmek üzere Conkbayırı’na geldi. Gece, ertesi gün yapılacak harekatın planlarını tamamlayan Mustafa Kemal, düşmanı bulunduğu hatta şiddetli ve seri bir baskınla mağlup edebileceğine kanaat getirerek, çok kuvvetten ziyade, dikkatli bir sevk ve idarenin maksadı karşılayacağına hükmetmiştir. 10 Ağustos sabahının ilk ışıklarıyla beraber, Çanakkale savaşının dönüm noktası tarihteki son büyük süngü savaşı başlamıştır. Bu muharebeyi uzaktan dürbünle izleyen İngiliz Başkomutan Hamilton, Türkleri kovanından çıkan arılara benzeterek ‘İngilizler için bu derece ümitsizce ve kan dökücü olan bu muharebelerin açıklaması asla kağıda yazılamaz’ diyerek, Türk kuvvetlerinin gösterdiği muhteşem cesareti ve üstün başarıyı itiraf etmiştir. 10 Ağustos akşamı ellerinde kayda değer stratejik bir arazi kesimi kalmayan itilaf devletleri, Ağustos ayı sonlarında yeniden icra ettikleri taarruzlarda da başarı elde edememişlerdir. Bu muharebeler sonunda Çanakkale cephesindeki çarpışmalar, tamamen mevzi muharebesine dönmüştür. Yenilgiyi kabul eden itilaf devletleri, mağrur bir şekilde geldikleri Çanakkale’den mağlup bir şekilde 9 Ocak 1916 günü çekilmişlerdir” dedi.
O GÜN YAŞANAN OLAYLARI MUSTAFA KEMAL ŞU ŞEKİLDE ANLATTI
Piyade Albay Serhat Demirbaş, 10 Ağustos 1915 muharebelerinin en önemli anısının, İngilizlerin şiddetle ateşleme aldığı gözetleme yerinden bir an olsun ayrılmayan Anafartalar Grup Komutanı Kurmay Albay Mustafa Kemal’in İngiliz mermilerinden saçılan misketlerden birinin sağ göğsüne isabeti olduğunu belirterek, “O gün yaşanan olayları Mustafa Kemal şu şekilde anlatmıştır; ‘Semadan şarapnel, demir parçaları yağmuru yağıyordu. Büyük çaplı deniz toplarının tam isabetli taneleri yerin içine girdikten sonra patlıyor, yanımızda kenarımızda büyük lağımlar açıyordu. Bütün Conkbayırı yoğun duman ve ateş içinde kaldı. Herkes kaderine razı olmuş akıbetini bekliyordu. Etrafımız şehit ve yaralılarla doluydu. Muharebe meydanındaki durumu izlerken, bir şarapnel parçası göğsümün sağ tarafına çarptı. Cebimde bulunan saati parça parça etti, vücuduma giremedi. Yalnız, derince bir kan lekesi bıraktı. Bu saat enkazını daha sonra bugünün hatırası olmak üzere Liman paşaya verdim. Oda aile asalet armasını içeren kendi saatini bana verdi.’
“GEÇİT VERMEDİĞİNİZ BU VATAN EMİN ELLERDEDİR”
Piyade Albay Serhat Demirbaş konuşmasını şöyle tamamladı; “Çanakkale Savaşlarının unutulmaz kahramanı Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal’in dehası ve kahramanlığına, Mehmetçik tarafından güven bağının kurulması ve hayranlıkla tanık olunması, aynı zamanda milli mücadelenin doğal liderini de belirlemiştir. Mustafa Kemal’in bu başarısı, ileride başlayacak ulusal kurtuluş savaşımızın bir basamağı olmuştur. Bir İngiliz resmi tarihçisi, büyük önder Atatürk’ün dehasını ve Çanakkale Savaşlarına olan etkisini şu sözlerle ifade etmiştir; ‘Tarihte bir tümen komutanının üç ayrı olayda tatbik ettiği işlemlerin, bir muharebenin gelişiminde böyle büyük etki oluşturduğu ve hatta tüm bir seferi ve bir milletin kaderini etkilediği çok nadirdir.’ Çanakkale’de devleşen, gönüllerimizde ebedileşen ve tarihin altın sayfalarında destanlaşan Geçit vermediğiniz bu vatan emin ellerdedir. Uğruna hiç düşünmeden anlarını feda ettiğiniz bağımsızlık ve özgürlüğümüzün sembolü şanlı bayrağımız, bu aziz vatan toprakları üstünde sonsuza kadar dalgalanacaktır. Bu duygu ve düşüncelerle başta Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarına, vatanın bağımsızlığı Türk ulusunun birlik ve beraberliği için canlarını feda etmekten çekinmeyen aziz şehitlerimize Allahtan rahmet diliyor, aziz hatıraları önünde saygıyla eğiliyoruz. Ruhlarınız şad olsun.”
VALİ ORHAN TAVLI; “ÇANAKKALE CUMHURİYETİMİZİN ÖNSÖZÜDÜR”
Vali Orhan Tavlı da 10 Ağustos Anafartalar Zaferi’nin 103’ncü yıl dönümü münasebetiyle düzenlenen törende, Çanakkale destanının yazıldığı, Çanakkale ruhunun doğduğu bu topraklarda ecdadımızın manevi huzurlarında olmaktan onur duyduklarını belirterek; “Çanakkale Cumhuriyetimizin önsözüdür. 1915’te bu kutsal topraklarda Çanakkale ruhunu yaratan, birbirinden ulvi destanlar yazılmıştır. Bu zaferler ve destanlar, tüm dünyaya ders verir. Hepsi insanlığın, kardeşliğin ve Çanakkale ruhunun doğduğu yer olan Çanakkale’yi, Anadolu’yu anlatır. İşte bunlardan biri ve en önemlisi de 10 Ağustos Anafartalar zaferidir. 10 Ağustos, yurdumuzu işgal etmek isteyen emperyalist güçlerin, beklemediği bir anda Anafartalar Kahramanı Gazi Mustafa Kemal’in kırbacını kaldırarak, orduyu taarruza geçirdiği ve bir ok gibi süngüsü ile ileriye atılan kahraman ve şanlı ecdadımızın zafer kazandığı gündür. 10 Ağustos 1915 gelecek nesillere, bağımsız bir devlet, hürriyet içinde yaşayan bir memleket bırakmak için canlarını veren kahramanların zafer kazandığı Conkbayrı’nın, Çanakkale’nin, Türkiye’nin her bir metrekaresinin asla teslim alınamayacağının bütün dünyaya ilan edildiği şanlı bir tarihtir. Bugün bizler bir kez daha 10 Ağustos’ta tüm şehitlerimizi, Anafartalar destanını yazan başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, tüm kahramanlarımızı rahmet ve minnetle yad ediyoruz. 103 yıl önce Anadolu coğrafyasında var olma kavgası vermek için varı yoğu ne varsa, hepsini ortaya koyan, yok olmaya direnen, her haneden en az bir kişinin vatanı kurtarmadan geri dönmemek üzere ant içerek sel gibi aktığı bu topraklarda aynı amaç, hedef ve şuurla hareket eden, aynı iman ve gayretle adeta tek yürek olan büyük Türk milleti, Anafartalar’da yıldızlaşan evladı Gazi Mustafa Kemal’in, olağanüstü askeri taktik ve stratejisi ile Anafartalar zaferini kazanmıştır. Dün olduğu gibi bugün de ülkemizi bölme, parçalama ve işgal etme hayalleri kuranlar olabilir. Ancak unutmasınlar ki o gün nasıl kutsal vatan toprağını ve bayrağını canı pahasına koruyanlar varsa, bugün de vatanı, bayrağı, ezanı için bir hilal uğruna güneş gibi batmaya hazır olan milyonlar vardır. Anafartalar’da doğan Çanakkale ruhu, ülkenin ve milletin en zor zamanında 15 Temmuzda da ortaya çıktı. Bu asil ruh, 15 Temmuz’da da meydanlardaydı. O gün göğsünü siper ederek milli iradesine sahip çıkan, vatanına, bayrağına sahip çıkan, Anafartalar’da kahramanca ölüme giden ecdadın torunları, dün olduğu gibi bugün de her zaman şanlı ecdadının izinde, vatan için her an hazır bekleyerek, Çanakkale ruhunu ilelebet yaşatmaya ant içmiştir. Bu milletin asil evlatları, 10 Ağustos Anafartalar zaferini ve kahramanlık destanlarını tarihin altın sayfalarla yazan kahramanlarını asla unutmayacaktır” dedi.
BAKAN ERSOY; “COKBAYIRI’NIN BUGÜN DAHİ ÜZERİNDE TAŞIDIĞI MUHAREBE İZLERİ TOPYEKÜN OLARAK NEFERLERİMİZİN BAĞIMSIZLIĞIMIZA ADADIĞI BİRER ÖRNEKTİR”
Son olarak kürsüye gelen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Anafartalar zaferinin 103’ncü yıldönümü vesilesiyle bir arada olduklarını belirterek şunları söyledi; “Milli tarihimizdeki eşsiz zaferlerden biriyle sonuçlanan Çanakkale müdafaasının mührü olarak ifade edebileceğimiz bu zafer gününde, öncelikle canlarını bu vatan uğruna seve seve feda eden şehitlerimizi bir kez daha rahmet ve minnetle anıyorum. Şüphesiz ki nice destanlar yazmış bu milletin şehitleri için düzenlenecek hiçbir anma töreni minnetimizi ifade etmekle yeterli olmayacaktır. Ancak yine de bugün gerçekleştirmekte olduğumuz anma merasimine, aynı milli ve manevi duygularla gönül ortaklığı yapan tüm misafirlerimize teşekkür ediyorum. Bugün 103 yıl önce 1. Anafartalar Zaferi’nin yaratıldığı gerçek çarpışma mevziisi olan Conkbayırı’nda, ecdadımızın vermiş olduğu cansiperane mücadeleyi yad ediyoruz. Anafartalar, Arıburnu, Seddülbahir ve en kritik hedef olan Cokbayırı’nın bugün dahi üzerinde taşıdığı muharebe izleri topyekün olarak neferlerimizin bağımsızlığımıza adadığı birer örnektir. Şüphesiz ki bıraktığı acı mirasına rağmen, bu şanlı gururu millet olarak her yıl anma günlerinde yüreğimizin derinliklerinde hissediyoruz. Çok dar bir alanda yaratılan bu eşsiz mücadele, gerek siper önlerinde, gerekse cephe gerisinde yaşanan kahramanlık hikayeleriyle doludur. Cephede bir fiil savaşanlar, yaşam ile ölümün iç içe geçtiği bu mücadelede gelişmiş bir teknolojinin karşısında göğüs göğüse verilen süngü mücadelesiyle savaşın seyrini belirlemişlerdir. Çanakkale’de insan aklının alamayacağı kadar çok kayıplar verdik. Asırlar ötesinde Yunus Emre’nin de dediği gibi; ‘ölmekten ne korkarsın, korkma ebedi varsın’ düşüncesi askerlerimize ışık olmuştur. Çanakkale’deki Mehmetçik’te bu duygunun en canlı timsalidir. Ebedi yaşamak düşüncesi onu hep canlı tutmuş, en büyük kahramanlık vasfını bu düşünceden almıştır. Milli tarihimiz, direnç noktalarının sergilendiği nice zaman dilimleriyle doludur. O cehennemi günler milletimize Hüseyin Avni’ler, Şefik Aker’ler, Yahya Çavuş’lar, Mehmet Çavuş’lar, Cemil Conk’lar, Mustafa Kemal’ler gibi civan mertleri armağan etmiştir. Bugün cesaret ve kahramanlığı ile milletimizin sinesinde devleşen bu vatan evlatları önünde saygıyla eğiliyoruz. Çanakkale ruhunun tüm vatan sınırında daima yaşaması ve yaşatılması temennisiyle, burada şehadet mertebesiyle şereflenen ecdadımızı bir kez daha saygı ve rahmetle anıyorum.”
Tören, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Vali Orhan Tavlı ve 2. Kolordu Komutanı Orgeneral Zekai Aksakallı tarafından şeref defterinin imzalanmasıyla sona erdi.
YORUMLAR